Nutaaliorneq – isumassarsinermiit piviusunngortitsinermut Navigatiop matumap siuliini arlalinni oqaaseq “nutaaliorneq” eqqartortarpara, oqaatsillu isu maa matumani nassuiaqqikkusuppara. Oqaaseq “nutaaliorneq” “nutaanik isumassar sineq”tut isumaqartinneqarluni ulluinnarni atorneqakulasarpoq, tamannalu eqqoqqissaan ngilaq. ”Nutaaliorneq” isumaqarpoq “nutaanik isumassarsineq taakkuninngalu piviusunngor titsineq”. Isumassarsianik piviusunngortitsisinnaaneq pi ngaaruteqarluinnarpoq. Oqaatigisartakkakka malillugit isumassarsineq sulinerup 1 procentiin naraa, isumassarsiamilli piviusunngortitsineq sulinerup 99 procenteralugu. Inuppassuit suliffeqarfippassuillu isumassarse riataartarput, ikinnerpaartaalli piviusunngortit sinissamut piginnaaneqartarput, imminut piu maffigisinnaasarput piumassuseqartarlutillu. Isumassarseriataarneruna ajornanngitsuarar suusoq (ullaakkut uffarnermi, suleqatit ullup qeqqasioqatigineranni imaluunniit ilaquttat un nukkut pisuttuaqatigineranni). Isumassarsiamik piviusunngortitsineq qaqutikkut ajornanngitsu ararsuusarpoq. Ilungersornarsinnaasaqaaq. Isu massarsiamik piviusunngortitsiniarneq misile raanerpassuarnik iluatsinngitsoortunik ilaqar tarpoq, iluatsitsinngitsoorsimagaannilu misile raaqqilluni ingerlariaqqinnissamut tunniutiin nannginnissaq pisariaqarpoq. Navigatiomi matumani isumassarsianik isumas sarsiaannaanngitsunik piviusunngortinneqar tunilli assersuutaasinnaasunik ulikkaarpoq. Eqqusanik Japanimut tuniniaaneq. Angallatit uumatitsivitallit saarullinnullu qassutit uu matitsiviit. Paamiuni nipisat suaannik qeriti tanik tunisassiorneq. Suliniummik LEANimik Ilulissani ingerlatsineq. Royal Greenlandimi sutigut tamatigut isumassar sianik Kalaallit Nunaanni siornatigut piviusun ngortinneqarsimanngitsunik piviusunngortitsini alereerpugut. Isumassarsiat ilaat nutaajunngilluinnarput – pi viusunngortinneqarsimanngiinnarpulli. Eqqusanik Japanimut tuniniaanissaq assersuuti gineqarluarsinnaavoq. Isumassarsiap erseqil luinnartuunera qularutigineqarsinnaanngilaq: Eqqusat Kalaallit Nunaata imartaaneersut Japan imut tunineqarsinnaalluartut amerlapput japan imiullu eqqusat mamarilluinnarpaat, taamaat tumik Japanimut tunisalerniartigit. Isumassarsiaq assersuutigineqartoq sulinerup 1 procenteraa, aap aallaallumi 1 procenti imma qa ataappaa. Tassami eqqusat suai japanimiu nit piumaneqarluartussanngorlugit – qaffasissu mik pitsaassuseqartillugit akigissaartilluarlu gillu – japanimi pisisartunut niuerutigisalernis saannik qulakkeerinnittussamik aaqqissuus saalluagaasumik tunisassioriaaseqarnissap as sartueriaaseqarnissallu tungaatigut unammil lernartunik ulikkaarpoq. Paasisakka malillugit eqqusanik Kalaallit Nunaa ta imartaaneersunik Japanimut siornatigut tuni niaaniartoqarsimagaluarpoq, iluatsinngitsumil li. Tamannalu ukiut 2025t matuma siorna pi simavoq, iluatsissimannginneralu kikkunnit tamanit eqqaamaniarneqarmat ilisimasakka malillugit eqqusanik tunisassiorneq aallunne qaqqissimanngilaq. Tassa isumassarsiatsialaasimavoq – piviusun ngortinneqarsimanngimmalli nutaaliorneruna ni. Ukiut 2025t kingulliit ingerlaneranni atortoris saarnerup tungaatigut ineriartornerit amerlal lutillu annertupput, atuisullu mamarisaat kissaa taallu ukiut taaneqartut ingerlaneranni aamma allanngorsimapput. Taamaattumik aallussillu arluta aaqqissuussaalluakkamillu eqqusanniar nikkut, tunisassiornikkut assartuinikkullu siul lermik misiliinermit angusaqarluarnerusinnaa nerput qularinngilarput. Tamatumuunami aamma iluatsinngippat? Taava misiliiuassaagut – isumalluummimmi Kalaallit Nunaata imartaaneersumik aalisarneqarneq ajortumik niuerutigineqarluarsinnaasumilli tu nisassiortalernissaq atuisunullu qujarullugu pi sisussanut tunisisarnissaq isumassarsiatsialas suuvoq. Taamatuttaaq Paamiuni nipisat suaannik qeri titanik tunisassiorneq aamma nutaaliorneruvoq. Isumassarsiarmi erseqqippoq: Kalaallit Nunaa ta imartaa nipisat suaannik peqarluarpoq (taak kualu MSCip ilisarnaataannik ilisarnaaqquser neqartalerput), atuisullu amerlanerpaartaat suaat qalipaatissalersukkat tarajornitsullu piu managit nipisat suaat akuutissalersugaanngit sut piumanerusarpaat, taamaattumik nipisat suaannik akuutissalersugaanngitsunik Europa mut immaqalu siunissami ungasinnerumi Ka ngianut nassiussuisalerniarta. Uteqqissavaralu, isumassarsiaq tamanna sulinerup aamma 1 procenteraa. Nutaaliorneq tassaavoq nipisat suaasa qalipaa taat, mamassusaat qaaralalluarnerallu attatiin 2 NAVIGATIO NR. 2 • 2015
Download PDF file
Build your own flipbook